EK wil graag met jou ‘n paar van die lesse wat ek in 2024 oor mediese en gesondheidskwessies geleer het, en waaroor ek met ‘n kundiges spesialis gesels het, met jou deel.

Die grootste gesprekspunte verlede jaar – en ek is seker dit gaan in 2025 weer op die agenda wees. Dit is Ozempic of soortgelyke middels, diabetes en oorgewig, en die Nasionale Gesondheidsversekering stelsel. Ek gaan nou-nou meer vertel wat tot dusver bekend is.

Daar was verskeie ander gesondheidsake wat ook bespreek is, en julle kan gerus na die potgooie gaan luister as julle meer van dié kwessies wil wees.

Kom ek noem eers net enkeles.

Oor Hartprobleme:

1. Nuwe soort pasaangeër wat die hart se geleidingsweefsel direk stimuleer.

Moet jy ‘n pasaangeër kry? Nuwe soort beskadig nie jou hart nie

2. Hoe werk ‘n hartlongmasjien?
   https://www.rsgplus.org/dis-hoe-fyn-n-perfusietegnoloog-die-hartlongmasjien-bestuur-om-jou-aan-die-lewe-te-hiou-tydens-n-hartoperasie/
3. Nuwe soort ablasie deur geteikende elektriese pulse vir die behandeling van atriale fibrillasie:|
   https://www.rsgplus.org/53244-2/
   https://www.rsgplus.org/eerste-in-afrika-hartritme-defek-met-nuwe-tegnologie-behandel/
4. Skielike kardiale dood- baie neem aan dis ‘n hartaanval – maar skeilike hartstilstand is eintlik meestal die gevolg van ‘n hartritmedefek wat nie vroeer gediagnoseer is nie.
   https://www.rsgplus.org/skielike-kardiale-dood-veel-eerder-die-gevolg-van-hartritme-defek-as-van-hartaanval/

Ons het ook verskeie oogprobleme bespreek:

1.Diabetiese retinopatie – mense gaan noie gereeld vir hul oogtoetse nie
https://www.rsgplus.org/hoe-werk-oogskade-weens-diabetes/

2. Gloukoom
https://www.rsgplus.org/gloukoom-vroee-opsporing-kan-blindheid-keer/

3. Makulêre degenrasie
https://www.rsgplus.org/die-jongste-feite-oor-makulere-degenerasie/

4. Retinale Loslating
Het jy geweet dat indien retinale loslating nie onmiddellik en as ’n noodgeval behandel word nie, jy alle sig in die aangetaste oog kan verloor. Ook kan diabetiese retinopatie en makulêre degenerasie tot blindheid lei. M,ense met diabetes mMOET jaarliks hul oe laat opnder4soek – nie net laat toets nie – sodat behandeling so vroeg as moontlik kan begin. Baie diabete laat na om dit te doen.

Retinale loslating MOET onmiddellik behandel word

Ook hoe narkose werk

In die epidurale spasie

Vind uit oor epidurale, pynblokke en bewuste sedasie

Rooibloedselle

Ystertekorte

Ystertekorte in tienermeisies, swanger vroue en mense met hartversaking is baie algemeen, maar moet met baie groter sorg en bewustheid gediagnoseer en behandel word as jy skade aan jou eie brein, die ongebore baba en die reeds verswakte hart van mense in hartversaking wil voorkom. . ’n Derde van tienermeisies het ’n ystertekort en benodig behandeling.
https://www.rsgplus.org/yster-in-jou-bloed/

Side view of male outline showing spine.

Ortopedie

1. Knievervanging met kinematiuese belyning
https://www.rsgplus.org/alles-oor-die-nuwe-knievervangingstegniek/
2. Nuutste in rugoperasies – van voor, en sleutelgatchirurgie
https://www.rsgplus.org/n-rug-fusie-deur-twee-klein-snytjies-in-sa-gedoen-pasiente-binne-ure-huis-toe/
https://www.rsgplus.org/twee-fusies-6-skroewe-2-spasieerders-met-rugoperasie-van-voor-en-nuwe-manier-van-agter-pasient-stap-binne-ure-sonder-pyn/

Kanker

1. Borskanker en mammogramme
https://www.rsgplus.org/wat-jy-moet-weet-van-mammogramme-en-4-verskillende-soorte-borskanker/
https://www.rsgplus.org/borskanker-2-die-volgende-stap-na-diagnose/
2. Tiroied nodules en kanker
https://www.rsgplus.org/wat-kan-verkeerd-loop-met-jou-tiroied/<
3. Kanker in die gesig, kake, tong, lippe en neus
https://www.rsgplus.org/hoekom-neem-kanker-in-die-kop-en-nek-gebied-toe/

4. Kanker neem toe onder jongmense
https://www.rsgplus.org/kollig-op-prinses-catherine-en-die-toename-van-kanker-in-jonger-mense/

OSTEOPOROSE

Osteoporose is ’n kindersiekte wat in jou latere jare sigbaar word, sê ’n spesialis.
Het jy geweet dat geen mens te oud is om baat te vind by osteoporose-behandeling nie? Of dat as ’n ouer mens ná ’n klein val ’n beenbreuk opdoen, dit klaar ’n diagnose van osteoporose beteken, en dat dié pasiënt beslis evauleer moet word vir osteoporose-behandeling. Tog laat ortopede en algemene praktisyns dit in baie gevalle na.

Osteoporose is kindersiekte wat in ouer jare ontmasker word

PSIGIATRIE en neurologie

Baie min geesteswetenskaplike inligting op Tik Tok is korrek.

Psigiatrie en Tegnologie; Skermverslawing; ADHD in agtergeblewe gemeenskappe

KETAMIEN – kort akute behandeling onder gekontrolleerde omstandighede kan die greep van hadnekkinge depressive breek.Maar dis ook ‘n dwelm

Korttermyn-gebruik van Ketamien kan lewens red; maar langtermyn gebruik van ketamien kan lewens verwoes

DISSOSIATIEWE IDENTITEITS STEURNIS

Is daar iets soos ‘alter’ persoonlikhede in die regte lewe of net in sepies?

ALZHEIMER EN DEMENSIE

Die jongste oor Alzheimer se siekte

Sport

YSBADDENS – die groot voordeel is veral op die dopamnien vlakke

Die effek van ysbaddens of kouewater-swem op spiere, inflammasie en gemoed

KRAGKLAPPE = ernsige harsingskudding en breinskade

Wat doen Kragklappe aan jou brein?

VITAMIEN KROEE – jy het geen idee wat hulle direk in jou bloedstroom intap nie.
https://www.rsgplus.org/n-vitamien-drup-by-n-iv-bar-is-gekkespul-maan-dokter/

LIESBREUK – dit moet chriurgiese herstel word, voordat dit jou dood veroorsaak as die derm vasknyp
https://www.rsgplus.org/onbehandelde-liesbreuke-kan-derms-afknyp-en-fataal-wees/

PROBIOTIKA – 100 TRILJOEN BAKTERIE IN JOU LIGG – van groot belang in allergiese rekasies en immuniteot

Wat jy moet weet vóór jy na Turkye reis vir chirurgie

Damprook

VAPE veral die lekker geure – verslawend – baie hoerskool- en selfs laerskoolleerlinge vape – dikwels met hul oeuers se toestemming – maar dit rig beslis skade aan die longe en hele asemhalingstelsel aan.
https://www.rsgplus.org/hoekom-vape-so-baie-kinders-en-is-dit-gevaarlik/

Diabetes, oorgewig, Ozempic swartmark Ozempic

Die jongste nuus oor diabetes, oorgewig en Ozempic:

Oorgewig skakel skadelike prosesse in jou liggaam aan en dryf die groot toename in nie net diabetes nie, maar ook lewervervetting, pankreatitis en pankreaskanker.

Reeks: Die jongste oor diabetes, oorgewig, lewervervetting en Ozempic

Ozempic en gewigsverlies

Oorgewig: 2 Nuwe middels oppad; hoekom jy sukkel om gewig te verloor

Oorgewig: wat loop met jou hormone en brein verkeerd?

TURKYE EN BARIATRiESE CHIRurGIE

Wat jy moet weet vóór jy na Turkye reis vir chirurgie

‘n Kort Vraelys vir jouself

Doen jy as pasient genoeg om jou diabetes te beheer?

Neem jy jou medikasie getrou?
Is jy op die nuwe generasie medikasie soos Ozempic wat jou hart en niere kan beskerm?
Gaan jy elke jaar vir ‘n oogondersoek?
Is jou bloeddruk onder beheer?
Is jou gewig normaal of is jy oorgewig? Wat doen jy daaraan?.
Het jy ophou rook?
Het jy slaap apnee en doen jy iets daaraan?
Het jy al lewervervetting?
Hoe lyk jou bloedvate en gebruik jy jou statiene soos voorgeskryf?

Staatshospitale en Trauma hantering

Wat is blou, rooi, geel en groen pasiënte op ‘n ongelukstoneel of in ‘n trauma-eenheid?

CRUSH SINDROOM – VASGEPENDE BEEN LEI TOT NIERVERSAKING, HARTVERSAKING, DIE DOOD

Hoe kan erg beseerde spiere jou niere laat versaak?

Net 50% van redbare traumagevalle word wel gered. Hoekom?

‘Om 10 ure in ‘n ongevalle-afdeling te wag, is onmenslik. Foute word begaan’

Longe

Sistiese fibrose en longoorplanting ’n Nuwe middel kan die lewe van mense met sistiese fibrose dramaties verander. Wat is sistiese fibrose? Hoe werk die nuwe middel? Hoe bekom Suid-Afrikaanse pasiënte dié midde,l wat nie in die land beskikbaar is nie?

“Ek lewe voluit ná my longoorplanting; Tanya wag op ‘n 2e oorplanting”

Hier is al die potgooie van die afgelope 2 jaar se Gesondheidsprogramme

Gesondheid 11 Desember 2024

Hoe siek moet mens nie voel as jy verlig is om te hoor jy is op die lys vir ‘n dubbel-longoorplanting nie? Wat behels die lewe ná ‘n dubbel-longoorplanting? Anchen van Dyk, wat ses jaar gelede op 22-jarige ouderdom ‘n longoorplanting gehad het, vertel meer.

21:44Dec 11, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 4 Desember 2024

“Ek het elke dag gevoel ek verdrink,” vertel Anchen van Dyk, eienaar van ‘n velsorgkliniek. Sy het ses jaar gelede ‘n dubbele longoorplanting ondergaan. Ons vind uit hoe dit vóór die oorplanting was, en hoe dit nou met haar gaan.

21:49Dec 4, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 27 November 2024

Mari Hudson praat met ‘n pediater en Suid-Afikaanse hoof van mediese dienste vir Dokters Sonder Grense. Sy het pas van Libanon teruggekeer, en vertel van die situasie daar.

22:14Nov 27, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 20 November 2024

Neem jy genoeg verantwoordelikheid vir jou eie gesondheid?. Gaan jy gereeld vir jou jaarlikse, tweejaarlikste of vyfjaarlikse siftingstoetse? Mari Hudson praat met ‘n internis oor ‘n groep dokters se aanslag om groter klem te plaas op voorkomende gesondheid.

21:27Nov 20, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 13 November 2024

Een uit drie mense het vetterige lewersiekte, al weet hulle dit nie. Dié siekte vuur hartsiektes en diabetes aan, en móét behandel word as jy nie jare van jou lewe wil inboet nie. Die doeltreffendste behandeling is om 15 kg gewig te verloor as jy oorgewig is. Mari Hudson praat ‘n internis in die vi…

21:31Nov 13, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 6 November 2024

Hoekom is oorgewig so gevaarlik? Hoekom sukkel mens om gewig te verloor? Hoekom moet swartmark Ozempic vermy word? Hoekom moet hierdie soort middels lewenslank geneem word? Hierdie vrae word beantwoord in die derde episode van ons reeks oor die jongste sienings oor die behandeling van diabetes.

21:31Nov 6, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 30 Oktober 2024

Jy is pas met borskanker gediagnoseer. Wat nou? Chirurg toe of onkoloog toe? Mari Hudson praat met ‘n onkoloog in deel 2 van ‘n kort reeks oor borskanker.

23:28Oct 30, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 23 Oktober 2024

Kan ‘n radioloog ‘n knop op ‘n mammogram sien voordat ‘n vrou dit kan voel? Hoe onderskei ‘n radioloog tussen ‘n kankerknoppie, fibrotiese weefsel en ‘n sist in ‘n bors? Het jy geweet dat daar minstens vier verskillende soorte borskanker is, en dat elkeen se behandeling anders is? Mari Hudson vind …

24:08Oct 23, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 16 Oktober 2024

In deel 2 van ons reeks oor die jongste oor diabetes-behandeling, fokus ons op oorgewig as die sneller van diabetes en ander siekteprobleme.

23:03Oct 16, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 9 Oktober 2024

Ons vind uit wat jy self kan doen om te keer dat jy blind word weens diabetes. En in deel een van ‘n reeks oor die jongste nuus oor diabetesbehandeling, stel ons vas hoe diabetes en oorgewig verskeie ander siekteprobleme kan sneller.

24:02Oct 9, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 2 Oktober 2024

Is jy een van die diabetes-pasiënte wat nalaat om elke jaar vir jou oogondersoek te gaan, omdat jy nog goed kan sien of omdat jy reeds swak sien, en niemand kan jou help nie? Jy maak ‘n reuse fout, want vroeë opsporing kan jou sig red, en selfs vir mense met swak sig kan verdere agteruitgang gekeer…

23:36Oct 2, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 25 September 2024

Ketamien kan lewens red, maar dit kan ook lewens verwoes. Indien dit in die regte dosis onder ‘n psigiater se toesig as kortstondige noodbehandeling vir behandelingsweerstandige depressie gegee word, kan dit ‘n lewe verander en red. Maar om dit op aanvraag by klinieke en op die swartmark te gebruik…

22:15Sep 25, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 18 September 2024

Die jongste gonswoord in knievervangings is kinematiese belyning. Hoe werk dit? Is dit beter as ander metodes? Hoekom is dit beter? Mari Hudson praat met ‘n ortopeed om meer uit te vind.

23:07Sep 18, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 11 September 2024

Wat het radioloë met die behandeling van chroniese pyn te doen? Intervensie-radioloë kan nou chroniese pyn baie doeltreffend behandel, omdat hulle skanderings inspan om die pynblokke en inspuitings presies op die regte plek toe te dien. Mari Hudson praat met ‘n radioloog om meer uit te vind.

19:32Sep 11, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 4 September 2024

Hoe kan tegnologie help in die opsporing en behandeling van psigiatriese probleme? Hoe gemaak as net 30% van die geestesgesondheidsinligting op TikTok korrek is? En hoe het private inisiatief in die Wes-Kaap gehelp om honderde kinders uit agtergeblewe gemeenskappe se ADHD te diagnoseer, soveel so d…

25:19Sep 4, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 28 Augustus 2024

Swartmark semiglutide, wat deur ‘n Suid-Afrikaanse medisyne-samesteller vervaardig word, word links en regs sonder ‘n doktersvoorskrif deur gim-instrukteurs en ander leke uitgedeel aan vroue wat wil maer word. Daar word aan hulle gesê dis “soos Ozempic.” Die Suid-Afrikaanse Owerheid vir die Reguler…

24:25Aug 28, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 21 Augustus 2024

Heruitsending: ’n Middel wat oorspronklik vir die behandeling van diabetes ontwikkel is, én voordele vir jou hart inhou, kan voorts nierversaking dramaties vertraag én die tyd tot dialise met tot 15 jaar uitstel. Ons praat oor die jongste navorsingsbevindings en wat dit vir pasiënte beteken.

25:58Aug 21, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 14 Augustus 2024

Kan ‘n plakker jou stamselle verander én jou jonger maak, gewig laat verloor en jou reumatoïede artritis genees? En dit het onder ons aandag gekom dat nagemaakte Ozempic op die swartmark deur gim-instrukteurs verkoop word.

22:45Aug 14, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 7 Augustus 2024

Die debakel in die bokskryt in Parys by die Olimpiese Spele, het weer vroue wat ‘anders seksueel ontwikkel’ in die kollig geplaas, en baie onkundigheid onder die publiek ten toon gestel. Waar pas dié vroue in, en het hulle ‘n prestasievoordeel bo ander vroue?

17:40Aug 7, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 31 Julie 2024

Moet mens op hol raak as ‘n nodule op jou tiroïed vorm? Hoe stel dokters vas of dit kanker is? Wat is die jongste sienings oor die behandeling van tiroïed-nodules en -kanker?

22:59Jul 31, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 24 Julie 2024

‘n Klein skoenlappervormige klier in jou nek bepaal hoe vinnig of stadig jou metabolisme is, en het ‘n uitwerking op jou harttempo en hoe moeg jy voel. Ons praat in die eerste program in ‘n reeks van twee, oor dinge wat verkeerd kan loop met jou skildklier, en hoe dit behandel kan word.

23:57Jul 24, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 17 Julie 2024

In die Tour de France word fietsryers tot die uiterste beproef. Is hierdie skraal en taai fietsryers superatlete? Wat is die eienskappe van die top Tour-fietsryers? Kan enigeen wat hard oefen, ‘n Tour-wenner word? Is daar steeds ‘n donker kant aan dié en ander fietstoere, of is dit beslis dwelmvry?…

22:09Jul 17, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 10 Julie 2024

‘n Suid-Afrikaanse navorser het pas ‘n toekenning van die Oppenheimer Stigting ontvang om sy navorsing voort te sit, nadat hy die verband tussen HIV positiewe swanger vroue wat anti-retrovirale medikasie ontvang, premature kraam, en ‘n spesifieke molekule gevind het. Vroeë identifisering van die ri…

21:38Jul 10, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 3 Julie 2024

Die dood van ‘n 17-jarige Graad 11-leerder van die Paarl, nadat sy tien ure in die ongevalle-afdeling van ‘n staatshospitaal moes wag, laat baie vrae ontstaan, want haar geval is ongelukkig nie uniek nie. Word ons triage-stelsel reg toegepas? Waar sluip die foute in? Hoekom? Mari Hudson praat hiero…

24:16Jul 3, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 26 Junie 2024

Dit is nou moontlik om baie pasiënte met hartversaking of linkerbondeltak-blok ‘n beter lewe te gee. ‘n Nuwe soort pasaangeër, waar die hart se eie geleidingsweefsel gestimuleer word, pleks van die hartspier, word nou as die goue standaard vir pasaangeërs beskou.

20:47Jun 26, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 19 Junie 2024

Hartversaking, siek-sinus-sindroom en AV-bondel-blok is drie van die hartprobleme wat die hart te vinnig of te stadig laat klop. Pasiënte se behandeling kan sluit die uitskakeling van oorsake, medikasie en ‘n pasaangeër insluit. In deel 1 van dié kort reeks, vind ons uit wat behels hartversaking, s…

23:51Jun 19, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 12 Junie 2024

Baie mense (veral mans) loop vir jare met lies- of ander breuke, en druk net elke keer die uitstulping of breuksakkie terug. Maar die risiko is deurentyd hoog dat ’n stukkie van dunderm of dikderm vasgeknyp kan word en afsterf. Dit kan tot ernstige komplikasies lei. Chirurgie moet eerder vroeër as …

24:16Jun 12, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 5 Junie 2024

Hoe gou nadat jy griep of Covid gehad het, kan jy weer oefening doen? Hoe lank duur lang-Covid? Hoe werk die griepinenting? Is dit te laat in die winter om dit te kry?

20:04Jun 5, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 29 Mei 2024

Baie mense is op die oomblik in ’n waaksorgeenheid in ’n hospitaal weens ’n wintervirus. Daar is griep, varkgriep, Covid, RSV om net vier te noem. Hoe ken mens dit uit? Moet jy weet watter virus dit is? Word dit verskillend behandel? Help antibiotika?

23:57May 29, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 22 Mei 2024

Hoekom word net die helfte van alle traumapasiënte wat ‘redbaar’ is, wel gered? Het die groot traumalading iets hiermee te doen? Hoekom is ‘stomp’ beserings soos in ’n konstruksie- of voertuigongeluk, gevaarliker as ‘skerp’ beserings soos ’n messteek? Wat is die moets en moenies op ’n ongelukstonee…

23:47May 22, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 15 Mei 2024

As ’n beseerde persoon onder die puin van ’n ineengestorte gebou uitgehaal word, is die stryd om sy lewe nog nie afgehandel nie. Dokters moet dan veg teen ‘crush’-sindroom. Hoe kan ‘n vasgepende arm of been tot skielike nierversaking lei, of tot ‘n hartstilstand en die dood? Verskeie ingewikkelde m…

23:56May 15, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 8 Mei 2024

Met kanker in die gesig wat toeneem, moet al meer rekonstruksie-chirurgie gedoen word om die kake, tong, lippe, neus en ander dele van die gesig waar die kanker weggesny moes word, weer op te bou. Mari Hudson gesels met ’n plastiese en rekonstruktiewe chirurg wat baie betrokke is by dié opbou-chiru…

22:10May 8, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 1 Mei 2024

Wat is die oorsake van die toename in kanker in die gesig, mond en keel wat al hoe meer rekonstruksie-chirurgie noodsaak? Wat is die alarmsimptome, en hoe kan jy verseker dat dit vroeg opgespoor word? Mari Hudson gesels met ’n oor-, neus- en keelkankerspesialis voordat sy volgende keer verder met ’…

23:32May 1, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 24 April 2024

Met kanker in die gesig wat toeneem, moet al meer rekonstruksie-chirurgie gedoen word om die kake, tong, lippe, neus en ander dele van die gesig, waar die kanker weggesny moes word, weer op te bou. Het jy geweet dat kakebene opgebou word uit een van die onderbene? Of dat elke deel wat oorgeplant wo…

23:34Apr 24, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 17 April 2024

Ons ken die advertensie waar FAF de Klerk in ’n klein ysbad sit. En om soggens vroeg in yskoue seewater te swem, is gewild. Watter uitwerking het ysbaddens of swem in koue water op jou liggaam? Kan dit spiere help om te herstel? ’n Ysbad of swem in koue water het onverwagte voordele. Mari Hudson pr…

23:32Apr 17, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 10 April 2024

Prinses Catherine van Brittanje se kankerdiagnose plaas die siekte weer in die kollig, veral omdat studies wys dat kanker onder jongmense besig is om toe te neem. Hoekom neem dit toe? Word genoeg gedoen om kanker onder jonger mense vroeg op te spoor? Help vroeë opsporing jou kans op oorlewing? Laat…

24:09Apr 10, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 3 April 2024

Het jy geweet dat as die pasiënt tot 18 grade Celsius afgekoel word, die hartlongmasjien vir tot 45 minute afgeskakel kan word sodat die hartchirurg ’n aneurisme kan herstel? Hoe koel jy ’n pasiënt af tydens ’n hartoperasie? Hoe lank kan die brein sonder suurstof wees sonder afkoeling? Hoekom word …

23:27Apr 3, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 27 Maart 2024

Het jy geweet jy het meer as 100 triljoen bakterieë in jou ingewande? As dié bakterieë nie reg werk en in die perfekte balans is nie, kan jy allerlei siekteprobleme ontwikkel. Moet jy aanhoudend probiotika drink, of hoe gemaak? ‘n Gastro-enteroloog vertel meer aan Mari Hudson.

24:15Mar 27, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 20 Maart 2024

Wat is aflatoksien, en hoekom word so baie produkte wat verwerkte grondboontjies bevat van die winkelrakke onttrek? Hoe kan ‘n middel wat een maal ‘n jaar toegedien word, jou ‘n jaar lank teen osteoporose beskerm? Hoekom behoort ortopede alle pasiënte wat ‘n heup- of rugfraktuur opdoen sonder dat h…

25:11Mar 20, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 13 Maart 2024

Kan ‘n mens van ‘n Sagmoedige Sandra in ‘n Moordenaar Esther verander? Is daar iets soos alters in die regte lewe, of net in sepies en flieks? Is daar iets soos Dissosiatiewe Identiteitsteurnis, en hoe werk dit? Mari Hudson praat met ‘n psigiater om uit te vind.

20:51Mar 13, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 6 Maart 2024

Met ‘n instrument wat baie presies op die regte plek in jou hart se linker ontvangkamer geplaas word, word elektriese pulse blitsig, maar akkuraat, gevuur teen ‘n elektriese lading só spesifiek vir hartspierselle dat slegs dié selle sterf en geen ander selle nie. Mari Hudson gesels met ‘n hartritme…

24:25Mar 6, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 28 Februarie 2024

Ná ‘n harde hou teen die kop, soos ‘n klap in ‘n kragklap-kompetisie, bons en stamp die grys- en witstof in jou brein rond in jou skedel soos rooi en geel jellie in ‘n harde bak. Neurone kan skeur as jou kop tol ná ‘n kragklap, en boonop kan elektrolietveranderings elke senuvesel nog meer breekbaar…

23:53Feb 28, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 21 Februarie 2024

Kragklap-kompetisies is baie gewild in Amerika. In Suid-Afrika het dit ook posgevat, met mans en vroue wat deelneem. Die deelnemers staan doodstil sodat die teenstander hom of haar op die wang kan moker met ‘n kragtige plathand-klap. Wat gebeur met die brein as die kragklap die kop tref? Rugby prob…

23:47Feb 21, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 14 Februarie 2024

In ‘n nuwe wending met ingewikkelde rugoperasies, het twee Suid-Afrikaanse ortopede ‘n rugoperasie wat van die voorkant én agterkant gedoen word, anders aangepak om dit veiliger en beter vir die pasiënt te maak. Mari Hudson het meer inligting.

25:17Feb 14, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 7 Februarie 2024

Mari Hudson kyk na die nuutste behandeling van ‘n goedaardige vergrote prostaat, na aanleiding van Koning Charles III se prostaatkankerdiagnose. Ons vind meer uit oor ‘n nuwe wending in ingewikkelde rugoperasies nadat twee Suid-Afrikaanse ortopede die eerstes in die wêreld geword het wat ‘n rugoper…

25:39Feb 7, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 31 Januarie 2024

Turkye is deesdae ‘n gewilde toevlugsoord vir mediese toeriste, veral vir plastiese en bariatriese chirurgie. Die aanbiedings is ook vir Suid-Afrikaners aanloklik. Watter vrae moet jy vra voordat jy hierdie chirurgie in die buiteland, en selfs in Suid-Afrika, oorweeg? Is daar goeie lande en slegte …

25:43Jan 31, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 24 Januarie 2024

Die opstellers van die Nasionale Gesondheidsversekeringswet maak beloftes wat nie eens oor 30 jaar kan realiseer nie. Hulle maak ‘n groot denkfout as hulle dink dat private pasiënte se mediese fondspremies bloot in die NGV-fonds inbetaal kan word, of dat belasting verhoog kan word om dit te finansi…

26:25Jan 24, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 17 Januarie 2024

Die opstellers van die Nasionale Gesondheidsversekeringswet het geen finansiële kosteberekenings gedoen nie, want dan sou hulle self die publiek moes meedeel dat die plan onbekostigbaar is. Die NGV-fonds word bloot geskep vir plundering. Voorts is die wet op verskeie maniere ongrondwetlik. Hofsake …

24:00Jan 17, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 10 Januarie 2024

Hoekom is dokters en ekonome so bekommerd oor die implikasies van die Nasionale Gesondheidsversekeringswet? In die tweede episode in ‘n reeks oor die implikasies van die wetgewing gesels Mari Hudson met ‘n verteenwoordiger van 25000 dokters en ander gesondheidslui en ‘n gesondheidsekonoom. 

25:57Jan 10, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 3 Januarie 2024

Wat behels die Nasionale Gesondheidsversekeringswet wat bloot op die handtekening van Cyril Ramaphosa wag? Hoekom is dokters en ekonome so bekommerd oor die implikasies van die wet? Gaan dit dan nie maklike toegang tot baie goeie gesondheidsdienste lewer nie? In die eerste in ‘n reeks oor die impli…

24:59Jan 3, 2024, 11:30 AM

Gesondheid 27 Desember 2023

Dokters moet aan besliste en spesiefieke etiese optrede voldoen. Maar wat van die pasiënt? Wat mag die dokter van die pasiënt verwag? Is jy ‘n ideale pasiënt, ‘n loskop-pasiënt, ‘n volstruis-pasiënt of  ‘n buffel-pasiënt? Kom toets jouself. Wat sal jou reaksies op sekere situasies die beste beskryf…

22:23Dec 27, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 20 Desember 2023

Navorsing is aan die gang om op ’n nuwe manier antwoorde te vind om antibiotika-weerstandinge bakteriële infeksies te behandel. Tuberkulose is een van die belangrikstes in Suid-Afrika. Die oplossing lê moontlik in bakteriofaag-behandeling. Wat is bakteriofage en hoe kan dit ingespan word teen bakte…

25:46Dec 20, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 13 Desember 2023

Wat is epilepsie? Kan ’n mens dit ontgroei? Kan jy jou tong insluk tydens ’n aanval? Hoe gevaarlik is ’n epileptiese aanval? ’n Neuroloog gesels meer oor die elektriese storms in jou brein.

24:17Dec 13, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 6 Desember 2023

Kan ’n bystaander ’n lewe red op ’n ongelukstoneel? Wat is die belangrikste: dat die beseerde kan asemhaal of dat sy hart klop? Hoe besluit ’n dokter watter traumabeseerde om eerste te behandel?  Wat beteken dit as iemand ‘uitbloei’? En watter skade rig ’n koeël aan?

25:14Dec 6, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 29 November 2023

Hoe het die nieroorplanting waaroor ons verlede week gewag het, afgeloop? Mari Hudson gesels met die nier ontvanger Elna Durr en haar nierskenker Allison Griffiths, en ook met die ontvanger Pieter-Jans Durr en sy skenker.

23:59Nov 29, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 22 November 2023

Retinitis pigmentosum, nierversaking, nieroorplantings, bipolêre gemoedsversteuring, boeliegedrag, die uitwerking van diereslagting op die slagter se gemoed. Kom vind uit hoe al dié aspekte verweef is. Mari Hudson gesels met ’n gesin van Malmesbury.

24:08Nov 22, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 15 November 2023

Wat is bewuste sedasie? Hoe verskil ’n epidurale verdowing van ’n spinale verdowing? Wanneer is ’n pynblok voldoende?

22:16Nov 15, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 8 November 2023

Het jy geweet ’n narkosemiddel is eintlik ’n pakket van middels wat jou aan die slaap maak, jou pyn verlig en jou spiere verslap sodat jy nie kan beweeg tydens ’n delikate operasie nie? Wat monitor die narkotiseur voortdurend by die kop van die pasiënt? Hoe weet die narkotiseur om meer of minder na…

25:35Nov 8, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 1 November 2023

Kan ’n middel soos dagga en Tik ’n psigose soos skisofrenie aanskakel? Wat is ’n psigose? Hoekom is ’n jong brein so vatbaar vir die aanskakeling, wat selfs hulle IK kan verlaag? Kan die psigose weer afgeskakel word as die jongmens ophou om die middels te gebruik?

25:02Nov 1, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 25 Oktober 2023

Skielike kardiale dood in jonger mense het meestal niks te doen met ’n hartaanval of bloedvatsiekte nie. Ons vind meer uit oor Skielike Kardiale Dood, en hoekom ’n hart wat hopeloos te vinnig klop, noodlottig kan wees.

25:30Oct 25, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 18 Oktober 2023

Hoe verskil Alzheimer se siekte van ander soorte demensie? Wat loop verkeerd in die brein? Waar staan die wetenskap in die verstaan en behandeling van Alzheimers? Kan Alzheimer se siekte jou dood kos? Kan goeie slaappatrone help teen dié soort demensie?

25:14Oct 18, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 11 Oktober 2023

Jy is oorgewig en wil gewig verloor. Jy verloor 5 kg en dan steek alles vas. Hoekom? Kom vind uit hoe werk die fisiologie van oorgewig en gewigsverlies, want twee nuwe middels sal in die toekoms help om die foutiewe metaboliese bane in jou liggaam te help herstel.

25:45Oct 11, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 4 Oktober 2023

Wat is die jongste benadering tot die behandeling van gewigsverlies vir oorgewig mense? Kan ’n nuwe middel wat binnekort ook in Suid-Afrika beskikbaar sal wees, dalk baie gevalle van bariatriese chirurgie vervang?

25:20Oct 4, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 27 September 2023

’n Rugoperasie om ‘n fusie te doen, of die drukking weens ’n lekkende tussenwerwelskyfie te herstel, kan nou deur twee klein sleutelgat-snytjies gedoen word. Jy gaan enkele ure later huis toe en beweeg asof niks gebeur het nie! En jy kan agt dae later weer begin oefen. Dié soort operasie word nou o…

26:48Sep 27, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 20 September 2023

In die tweede program in ‘n kort reeks oor sarkoom, kyk ons na geteikende- en immunoterapie en die kans op herstel. Daar is baie vorms van dié sagteweefsel-kanker, wat veral tieners en jong volwassenes se lewe kan ontwrig.

21:35Sep 20, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 13 September 2023

Wat is sarkoom, die kanker wat veral tieners en jong volwassenes se lewe kan ontwrig? Wat is die tekens? Waar kom dit vandaan? Hoe doeltreffend is die behandeling? In die eerste program in ’n kort reeks, verken ons in Kinderkanker-bewustheidsmaand dié kankersoort.

25:43Sep 13, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 6 September 2023

Baie vroue wil nie daaroor praat nie, maar sukkel met blaaslek. Maar soos die uroginekoloë sê: Nappies are for babies, not for ladies. Daar is twee soorte blaaslek, en daar is hulp vir enige van dié twee vorms.

22:06Sep 6, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 30 Augustus 2023

Die diabetesmiddel, Ozempic, kan oorgewig mense help om gewig te verloor. Is daar slaggate, en is dit ooit in die regte dosering vir gewigsverlies? En kan die nuwe middel wat nierversaking so dramaties kan vertraag, vir mense in laatstadium nierversaking of diegene reeds op dialise, voorgeskryf wor…

22:18Aug 30, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 23 Augustus 2023

’n Middel wat oorspronklik vir die behandeling van diabetes ontwikkel is, én voordele vir jou hart inhou, kan voorts nierversaking dramaties vertraag én die tyd tot dialise met tot 15 jaar uitstel. Ons praat oor die jongste navorsingsbevindings en wat dit vir pasiënte beteken.

25:58Aug 23, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 16 Augustus 2023

Suid-Afrika se verpleegdienste is op die rand van die afgrond. Teen die huidige tempo en kwaliteit van opleiding, sal pasiënte se veiligheid in ’n swakker kaliber verpleegkundige se hande, in groter gevaar wees as ooit. In ’n spesiale verslag kyk Marí Hudson indringend na die stand van verpleegdien…

25:15Aug 16, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 9 Augustus 2023

’n Nuwe middel kan die lewe van mense met sistiese fibrose dramaties verander. Wat is sistiese fibrose? Hoe werk die nuwe middel? Hoe bekom Suid-Afrikaanse pasiënte dié midde,l wat nie in die land beskikbaar is nie?

24:40Aug 9, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 2 Augustus 2023

Heruitsending: Die jongste gesondheidsgier is om ’n vitamienkroeg te besoek om ’n mengsel van vitamiene, anti-oksidante of aminosure binne-aars te ontvang. Hou dit voordele vir jou gesondheid in? Wat moet jy weet voordat jy toelaat dat iemand ’n mengsel regstreeks in jou bloedstroom indrup? Marí Hu…

26:15Aug 2, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 26 Julie 2023

Wat het rook, alkohol, damprook en die herpesvirus in gemeen? Al vier is van die snellers vir kankers in die kop- en nekgebied, wat aan die toeneem is. Daar is goeie nuus: baie van die kankers kan voorkom word, dit kan vroeg en akkuraat gediagnoseer word en goed behandel word sodat baie lewens gere…

23:06Jul 26, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 19 Julie 2023

Wat weet ons nou meer oor Covid? Wat is feit en wat is fiksie? In die eerste episode in ’n kort reeks oor ’n Covid-terugskouing kyk ons na inligting wat dikwels eenkant toe geskuif is of verswyg is in ons poging om by die beste moontlike wetenskaplike inligting uit te kom.

25:33Jul 19, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 12 Julie 2023

Baie hoërskoolleerders, en selfs laerskoolleerders, damprook, of vape soos dit bekend is in Engels. Heerlike geure maak dit aanloklik, en dis sosiaal aanvaarbaar vir tieners en ook vir baie ouers. Is damprook gevaarlik? Is dit verslawend? Hoekom vape so baie kinders?

22:11Jul 12, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 5 Julie 2023

Gloukoom begin sonder enige opvallende simptome. Mense wat nie gereeld die druk in hulle oë laat toets nie, kan blind word indien gloukoom nie betyds opgespoor en behandel word nie. Moenie dat gloukoom jou stilweg bekruip en blind maak nie.

25:16Jul 5, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 28 Junie 2023

Makulêre degenerasie is ’n algemene oogsiekte in veral ouer mense. Ons kyk na die verskil tussen die droë en nat tipe makulêre degenerasie, hoekom mense met dié oogsiekte ’n dowwe kol reg in die middel van hulle gesigsveld sien, en die oorsake en behandeling. Ons gesels ook oor Stargardz se siekte,…

24:55Jun 28, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 21 Junie 2023

Het jy geweet dat indien retinale loslating nie onmiddellik en as ’n noodgeval behandel word nie, jy alle sig in die aangetaste oog kan verloor. Ook kan diabetiese retinopatie en makulêre degenerasie tot blindheid lei. Dié drie oogprobleme word bespreek.

21:38Jun 21, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 14 Junie 2023

Manlike onvrugbaarheid weens die gebruik van anaboliese steroïede, is een van die moeilikste probleme om te behandel. Hoërskool-rugbyspelers en ander sportmanne wat anaboliese steroïede gebruik, besef dikwels nie dat dié middels hulle planne om eendag pa te word, kan pootjie nie.

25:14Jun 14, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 7 Junie 2023

Berg Everest het hierdie seisoen reeds meer lewens geëis as enige ander jaar. Hoekom is die doodsone so gevaarlik? Hoe werk hoogtesiekte?

25:43Jun 7, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 31 Mei 2023

Die jongste inligting oor ova-bevriesing, embrioseleksie, polisistiese ovariële sindroom, endometriose, histerektomies en die kunsmatige stop van menstruasie in jong meisies en vroue, word bespreek.

25:36May 31, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 24 Mei 2023

Het jy geweet dat die kans op swangerskap met gevriesde ova en embrios net so goed is as met vars ova en embrios? En dat ‘n 45-jarige vrou se kans op swangerskap beter is met haar gevriesde ova wat 15 jaar vantevore gevries is as met haar vars ova? Ons kyk na die vooruitgang in embriobevriesing en …

26:13May 24, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 17 Mei 2023

Het jy geweet dat geen mens te oud is om baat te vind by osteoporose-behandeling nie? Of dat as ’n ouer mens ná ’n klein val ’n beenbreuk opdoen, dit klaar ’n diagnose van osteoporose beteken, en dat dié pasiënt beslis evauleer moet word vir osteoporose-behandeling. Tog laat ortopede en algemene pr…

27:07May 17, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 10 Mei 2023

Osteoporose is ’n kindersiekte wat in jou latere jare sigbaar word, sê ’n spesialis. Hoe werk dit dat dinge wat jy in jou tienerjare doen, jou in so kan inhaal as jy ouer is?

26:21May 10, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 3 Mei 2023

Die nuutste ablasie-tegnologie om atriale fibrillasie te behandel, antistolmiddels en die ChadsVasc Score word alles ingespan om jou brein teen beroerte te beskerm. Vind uit wat is die jongste verwikkelings, hoe werk die tegnologie en werk dan jou eie risiko-puntetelling uit.

28:46May 3, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 26 April 2023

Behandeling van atriale fibrillasie, ’n algemene hartritme-defek wat tot beroertes en hartversaking kan lei, gaan vinnig vooruit. Nuwe tegnologie is nou vinniger en veiliger as voorheen. Dit veroorsaak ook dat hittetegnologie nie meer in die behandeling van nuwe pasiënte met AF gebruik behoort te w…

25:44Apr 25, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 19 April 2023

Ystertekorte in tienermeisies, swanger vroue en mense met hartversaking is baie algemeen, maar moet met baie groter sorg en bewustheid gediagnoseer en behandel word as jy skade aan jou eie brein, die ongebore baba en die reeds verswakte hart van mense in hartversaking wil voorkom. Dokters moet ook …

24:44Apr 19, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 12 April 2023

’n Ystertekort móét behandel word, want te lae ystervlakke het ’n impak op veral jou brein en hart, en op ’n ongebore baba. ’n Derde van tienermeisies het ’n ystertekort en benodig behandeling. Hoe werk die verband tussen yster, jou bloed en suurstof? Wat is die oorsake, simptome en behandeling?

24:31Apr 12, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 5 April 2023

Oorgewig skakel skadelike prosesse in jou liggaam aan en dryf die groot toename in nie net diabetes nie, maar ook lewervervetting, pankreatitis en pankreaskanker. Jy kan jou risiko verlaag. Daar is ook nuttige wenke vir die versorging van pasiënte met demensie.

23:24Apr 5, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 29 Maart 2023

Is vitamien-gevulde dieet-gummies ’n blink idee vir gewigsverlies? Lewervervetting, pankreatitis en pankreaskanker is vinnig aan die toeneem. Wat is die verband tussen dié probleme met die lewer en pankreas en oorgewig?

28:13Mar 29, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 22 Maart 2023

’n Tiener en ‘n jongmens kan nie help nie dat hulle gedrag riskant is sonder veel insig, en hulle eerder hulle vriende wil aanhang as hulle gesinne. Hoekom ontwikkel hulle breine só? Wanneer is jou brein ontwikkel genoeg vir volwasse gedrag? En kan jy jou brein skerper slyp?

25:42Mar 22, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 15 Maart 2023

Hoe ontwikkel die mens se brein? Het jy geweet dat alle neurone in die embrio se brein binne vier weke ná bevrugting ontwikkel is? En dat een deel van die brein na die ander oopgestel word vir ontwikkeling soos wat die baba, die kleuter, die tiener en die volwassene dit nodig het vir oorlewing? En …

25:45Mar 15, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 8 Maart 2023

Om te sterf is stil. Marí Hudson gesels met ’n palliatiewe sorg-spesialis oor die laaste paar dae van lewe, oor die fases van dood, die opflikkering kort voor dood en die sien van gestorwe geliefdes voor die stil uitblaas van die laaste asem.

26:48Mar 8, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 1 Maart 2023

Nuwe tegnologie is vandeesweek die eerste keer in Afrika ingespan om ’n pasiënt met artriale fibrillasie, die algemeenste hartritme-defek in mense ouer as 60 jaar, te herstel. ’n Reeks pasiënte word dan ook die eerste reeks in Afrika, en dit word deur ’n Suid-Afrikaanse hartritmespesialis in Panora…

26:29Mar 1, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 22 Februarie 2023

Ons gesels oor ’n heilige onderwerp – die dood. Is daar herkenbare fases en tekens dat die liggaam begin afskakel? Wat beteken dit? Is daar iets soos ’n opflikkering kort voordat ’n mens sterf?

25:39Feb 22, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 15 Februarie 2023

Masels mag ’n kindersiekte wees, maar wanneer komplikasies soos breinontsteking, breinskade, erge diarree of ernstige longontsteking intree, is dit alles behalwe kinderspeletjies. Dis hoogs aansteeklik. Kinders wat nie ingeënt is nie, kan ander kinders en grootmense aansteek, wat tot ernstige siekt…

22:16Feb 15, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 8 Februarie 2023

Hoekom word mens geel as jy geelsug het? Is geelsug en hepatitis dieselfde ding? Word alle gevalle van lewerontsteking deur virusse veroorsaak? Is daar meer as een hepatitisvirus?

24:40Feb 8, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 1 Februarie 2023

’n Leweroorplanting is tegnies ’n baie moeilike operasie, en om ’n stukkie van ’n lewende skenker se lewer oor te plant, is nog moeiliker. En dit onder tyddruk, want die lewer kan nie lank sonder bloedvoorsiening wees nie. Nie net moet die chirurg baie bedrewe wees nie, maar die narkotiseur moet ui…

24:37Feb 1, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 25 Januarie 2023

Sowat 50 babas en kleuters wag tans op ’n leweroorplanting. Die meeste is gebore met ’n siekte wat die lewergalwëe beskadig. Ander is te veel parasetamol toegedien, en ander het ’n diaree-virus opgedoen wat lewerskade aangerig het. ’n Oorplantingchirurg vertel meer.

23:18Jan 25, 2023, 11:30 AM

Gesond 18 Januarie 2023

Sowat 9 000 Suid-Afrikaners sterf jaarliks weens selfdood. Te veel mense wat aan depressie ly, kry nie noodsaaklike chroniese langtermyn behandeling nie. Selfs ligte depressie MOET behandel word, en geen uiting van selfdoodgedagtes mag ooit ligtelik opgeneem word nie. Leer meer oor die kliniese en …

26:21Jan 18, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 11 Januarie 2023

Depressie hoef nie die einde van jou lewe, of ’n uitsiglose bestaan in ’n aanneenlopende donker tonnel te wees nie. Willemien Brümmer, bekende joernalis van Netwerk24, vertel hoe sy die lig inlaat.

25:56Jan 11, 2023, 11:30 AM

Gesondheid 4 Januarie 2023

Verskeie gevalle van bosluisbytkoors, hondsdolheid en baie gevalle van masels is die afgelope tyd in Suid-Afrika aangemeld. Wat is hierdie siektes, hoekom is hondsdolheid byna altyd dodelik vir die mens, en hoekom moet maselsuitbrekings ten alle koste voorkom word deur vaksineringsprogramme?

25:36Jan 4, 2023, 11:30 AM